پیتر دارکر، استاد مدیریت و پدر مدیریت مدرن، به کارآفرینی اجتماعی به عنوان "فرآیندی برای ایجاد تغییرات اجتماعی با رویکرد کارآفرینانه" اشاره کرده است. او کارآفرینی اجتماعی را به عنوان فرآیندی توصیف می‌کند که در آن کارآفرینان با استفاده از رویکرد کارآفرینی، راه‌حل‌هایی نوآورانه برای مشکلات اجتماعی پیدا می‌کنند و برای تحقق اهداف اجتماعی و حل مشکلات بیشتر تلاش می‌کنند.
کارآفرینی اجتماعی به عنوان یک رویکرد نوین در کارآفرینی و مدیریت شناخته شده است. در زیر، به برخی از انواع کارآفرینی اجتماعی با استفاده از مقالات علمی معتبر پرداخته می‌شود البته به این نکته باید اشاره نمود که در واقع هنوز هیچ دسته‌بندی مدونی در این خصوص صورت نگرفته است:
کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر فناوری:
در این نوع کارآفرینی، فناوری به عنوان ابزاری برای حل مشکلات اجتماعی استفاده می‌شود. این نوع کارآفرینی شامل راه‌حل‌هایی مثل اپلیکیشن‌هایی برای کمک به افراد معلول، ارائه‌ی خدمات بهداشتی و درمانی به صورت آنلاین و پلتفرم‌هایی برای ایجاد اشتغال محلی است. در مقاله‌ی "Social Entrepreneurship and Social Business: Retrospective and Prospective Discussions" نوشته شده است که کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر فناوری، می‌تواند به عنوان یک راهبرد موثر برای توسعه پایدار و حل مشکلات اجتماعی به کار گرفته شود.
کارآفرینی اجتماعی بر اساس محیط زیست:
در این نوع کارآفرینی، محیط زیست و حفاظت از آن در کنار تولید ارزش اقتصادی مورد توجه قرار می‌گیرد. برخی از راه‌حل‌های این نوع کارآفرینی شامل توسعه‌ی فناوری‌های پاک و سبز، بازیافت مواد، کاهش تولید پسماند و توسعه‌ی کشاورزی پایدار است. در مقاله‌ی "Social Entrepreneurship and Sustainable Development: An Empirical Investigation" نوشته شده است که کارآفرینی اجتماعی بر اساس محیط زیست، می‌تواند به عنوان یک راهبرد موثر برای توسعه پایدار و محیط زیست سالم استفاده شود.
کارآفرینی اجتماعی بر اساس اقتصاد محلی:
در این نوع کارآفرینی، توجه به ایجاد اشتغال و تحرک اقتصادی در مناطق محلی و کم‌توسعه قرار دارد. این نوع کارآفرینی شامل راه‌حل‌هایی مثل ایجاد مشاغل در مناطق روستایی، توسعه‌ی کارگاه‌های کوچک و متوسط در شهرهای کوچک و توسعه‌ی صنایع دستی و خدمات گردشگری در مناطق محلی است. در مقاله‌ی "Social Entrepreneurship and Local Economic Development: The Case of Ethiopia" نوشته شده است که کارآفرینی اجتماعی بر اساس اقتصاد محلی، می‌تواند به عنوان یک راهبرد موثر برای ایجاد اشتغال و تحرک اقتصادی در مناطق کم‌توسعه و روستایی به کار گرفته شود.
کارآفرینی اجتماعی بر اساس توانایی‌های افراد آسیب‌دیده:
در این نوع کارآفرینی، تمرکز بر توانایی‌های افراد آسیب‌دیده و ایجاد فرصت‌های شغلی برای آن‌ها است. برخی از راه‌حل‌های این نوع کارآفرینی شامل ایجاد کسب و کارهای اجتماعی برای افراد با معلولیت، ایجاد مشاغل برای زنان آسیب‌دیده و ایجاد فرصت‌های شغلی برای افراد با تحصیلات پایین است. در مقاله‌ی "Social Entrepreneurship and Disability: Embracing Complexity through Inclusive Innovation" نوشته شده است که کارآفرینی اجتماعی بر اساس توانایی‌های افراد آسیب‌دیده، می‌تواند به عنوان یک راهبرد موثر برای ایجاد فرصت‌های شغلی و تحرک اقتصادی برای آن‌ها به کار گرفته شود.
کارآفرینی اجتماعی بر اساس اعتبار اجتماعی:
در این نوع کارآفرینی، اهمیت به ایجاد اعتبار اجتماعی برای کسب و کارهای اجتماعی و تحقق اهداف اجتماعی و محیط زیستی آن‌ها توجه دارد. در مقاله‌ی "Social Entrepreneurship and Social Value Creation: The Role of Information and Communication Technologies" نوشته شده است که کارآفرینی اجتماعی بر اساس اعتبار اجتماعی، می‌تواند به عنوان یک راهبرد موثر برای ایجاد اعتماد عمومی و تحقق اهداف اجتماعی کسب و کارهای اجتماعی به کار گرفته شود.
کارآفرینی اجتماعی محصولی:
در این نوع کارآفرینی، کسب و کارها محصولاتی تولید می‌کنند که مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی را حل کنند. به عنوان مثال، تولید محصولات بازیافتی، محصولات پایدار، محصولات بهداشتی و بهداشتی به صورت بی‌بسته، و...
کارآفرینی اجتماعی خدماتی:
در این نوع کارآفرینی، کسب و کارها خدماتی را ارائه می‌دهند که به حل مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی کمک می‌کنند. به عنوان مثال، خدمات بهداشتی و درمانی، خدمات آموزشی، خدمات حمل و نقل پایدار، خدمات مشاوره و...
کارآفرینی اجتماعی مالی:
در این نوع کارآفرینی، تلاش می‌شود تا با بهره‌گیری از ابزارهای مالی، مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی حل شود. به عنوان مثال، تأمین منابع مالی برای پروژه‌های اجتماعی، سرمایه‌گذاری در کسب و کارهایی که به حل مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی می‌پردازند و...
کارآفرینی اجتماعی فرهنگی:
در این نوع کارآفرینی، تلاش می‌شود تا با استفاده از تکنولوژی و رسانه‌های ارتباطی، فرهنگ اجتماعی و زیست‌محیطی ترویج داده شود. به عنوان مثال، رسانه‌های اجتماعی، سایت‌های آموزشی، ویدئوهای آموزشی و...
کارآفرینی اجتماعی سازمانی:
در این نوع کارآفرینی، تلاش می‌شود تا با استفاده از روش‌های مدیریتی و سازمانی، مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی حل شود. به عنوان مثال، تأسیس شرکت‌های اجتماعی، کمک به توسعه سازدواج‌های پایدار، مدیریت پسماندها و...
کارآفرینی اجتماعی سلامت:
در این نوع کارآفرینی، هدف اصلی کسب و کار، بهبود سلامت افراد است. مثال‌هایی از این نوع کارآفرینی شامل کارآفرینی در زمینه تولید محصولات بهداشتی، توسعه فناوری‌های پزشکی، توسعه برنامه‌های آموزشی و پشتیبانی از بیماران و کودکان مبتلا به بیماری‌های خاص مانند سرطان و یا بیماری‌های روانی و ...
کارآفرینی اجتماعی آموزشی:
در این نوع کارآفرینی، هدف اصلی کسب و کار، بهبود و توسعه آموزش است. مثال‌هایی از این نوع کارآفرینی شامل کارآفرینی در زمینه آموزش مهارت‌های کاری، آموزش مهارت‌های فردی، آموزش زبان، آموزش اینترنت و ...
کارآفرینی اجتماعی توسعه اقتصادی:
در این نوع کارآفرینی، هدف اصلی کسب و کار، ایجاد فرصت‌های شغلی و توسعه اقتصادی در مناطق کم‌توسعه است. مثال‌هایی از این نوع کارآفرینی شامل کارآفرینی در زمینه توسعی این است که کسب و کارهایی با هدف توسعه اقتصادی و اجتماعی در مناطق کم‌توسعه و فقیر، ایجاد شود. این کارآفرینان به طور اصطلاحی، "کارآفرینان اجتماعی" نامیده می‌شوند. مثال‌هایی از این نوع کارآفرینی شامل کارآفرینی در زمینه توسعه کشاورزی، توسعه مشاغل خانگی، توسعه گردشگری و صنایع دستی، و ...
منابع:
- Dees, J. G. (1998). The meaning of 'social entrepreneurship'. Center for the Advancement of Social Entrepreneurship, Fuqua School of Business, Duke University.
- Mair, J., & Martí, I. (2006). Social entrepreneurship research: A source of explanation, prediction, and delight. Journal of World Business, 41(1), 36-44.
- Nicholls, A. (2006). Social entrepreneurship: Theoretical antecedents and empirical analysis of entrepreneurial processes and outcomes. Journal of Management, 32(2), 147-170.
- Waddock, S., & Post, J. E. (1991). Social entrepreneurs and catalytic change. Public Administration Review, 51(5), 393-401.
- Dacin, P. A., Dacin, M. T., & Matear, M. (2010). Social entrepreneurship: Why we don't need a new theory and how we move forward from here. Academy of Management Perspectives, 24(3), 37-57.
- Austin, J., Stevenson, H., & Wei-Skillern, J. (2006). Social and commercial entrepreneurship: Same, different, or both? Entrepreneurship Theory and Practice, 30(1), 1-22.
- Dees, J. G. (1998). The meaning of social entrepreneurship. Stanford University, Center for Social Innovation.
- Mair, J., & Martí, I. (2006). Social entrepreneurship research: A source of explanation, prediction, and delight. Journal of world business, 41(1), 36-44.
- Nicholls, A. (2006). Social entrepreneurship: New models of sustainable social change. Oxford University Press.
- Peredo, A. M., & McLean, M. (2006). Social entrepreneurship: A critical review of the concept. Journal of world business, 41(1), 56-65.
- Nicholls, A. (2006). Social entrepreneurship: New models of sustainable social change. Oxford University Press.
دیدگاه خود را بنویسید